توانایی برقراری ارتباط مؤثر و کارآمد با دیگران را مهارت ارتباطی می‌گویند. در دنیای رقابتی مدرن، مهارت‌های ارتباطی نقش مهمی در تعاملات داخلی و خارجی کسب و کارها دارند. علاوه بر کسب و کار، مهارت‌های ارتباطی بین فردی در گستره وسیعی از شرایط و محیط‌هایی که ممکن است با افراد دیگر تعامل داشته باشید، حیاتی هستند. اگر بتوانید ایده‌ها و عقاید خود را بدون ایجاد سوءتفاهم و تعارض بیان کنید، شانس بیشتری برای پیشرفت شغلی، روابط بین فردی معنادار و بهبود کیفیت زندگی خود دارید.
ابزارهای افزایش مهارت‌های ارتباطی
بهبود مهارت‌های ارتباطی امر دشواری نیست و ابزارهای بسیاری وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند و برخی از آنها در این مقاله بررسی خواهند شد.
- بازخورد
به اطلاعاتی که افراد با توجه به عملکردشان دریافت می کنند، بازخورد گفته می‌شود. ا این اطلاعات پیام‌هایی که از سوی فرستنده پیام برای گیرنده پیام ارسال می‌شود را دربر می‌گیرد. اگر بازخورد به درستی انجام شود، می‌تواند ابزار بسیار خوبی برای یادگیری باشد. ارائه و دریافت بازخورد مستلزم داشتن کمی مهارت است و می‌تواند سطح احساسات شما را پایین آورد، شما را صادق نگه دارد و به تعادل شما در ارتباطات کمک کند. در اینجا چند نکته برای بهبود مهارت‌های ارتباطاتی شما با ارائه و دریافت بازخورد وجود دارد:
- از بکار بردن نظرات عمومی و ضمایر نامشخص مانند “این” و “آن” اجتناب کنید.
- هنگام گوش دادن به صحبت‌های دیگران از عبارات تشویقی مانند “من منظور شما را درک می‌کنم” استفاده کنید تا گوینده بداند که شما مکالمه را دنبال می‌کنید و به آنچه که وی در مورد آن صحبت می‌کند، علاقمند هستید.
- زمانیکه از شخصی انتقاد می‌کنید، بیشتر بر روی رفتارش تمرکز کنید تا خود فرد. شروع به صحبت، قبل از اینکه صحبت فرد مقابلتان تمام شود نادرست است و اینطور تصور می‌شود که شما فردی متکبر هستید و تفکرات دیگران را نادیده می‌گیرید.
- اگر متوجه شدید انتقادی که از رفتار شما شده به حق و درست نیست، علت بیان آن توسط فرد منتقد را بررسی کنید، آیا منتقد فرضیات شخصی خود را بیان می‌کند یا بر اساس منطق درست و حقایق انتقاد می‌کند.
- زمانی که انتقاد سازنده است، به راحتی پذیرای آن باشید و به طرف مقابل بگویید به فکر یافتن راه‌هایی برای بهبود وضعیت هستید.
- سوالات
سوالات موثر، بخش مهمی از تعاملات کلامی و مهارت‌های ارتباطی هستند و به افراد کمک می‌کنند تا با بهتر دیگران ارتباط برقرار کنند. سوالات به جمع‌آوری اطلاعات کمک زیادی می‌کنند و ما می‌توانیم از این اطلاعات برای برای یادگیری، تحریک افکار، حل مشکلات، تصمیم‌گیری و درک بهتر تر یکدیگر استفاده نماییم. در اینجا چند نمونه از سوالات متداول وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشید.
برای درخواست اطلاعات بیشتر:
- چه راه‌های دیگری را برای حل این مساله امتحان کردید؟
- منظور شما چیست؟
- آیا می‌توانید بیشتر توضیح دهید؟
برای شناسایی یک مسئله:
- شما چه احساسی در مورد … دارید؟
- نظر شما در مورد این مساله چیست؟
برای مشخص کردن نتیجه یک عمل:
- از … چه چیزی انتظار دارید؟
- پیشنهاد یا راه‌حل شما چیست؟
- نتیجه مطلوب موردنظر شما چیست؟
- زبان بدن
زبان بدن یک ابزار ارتباطی قدرتمند غیر کلامی است که شامل ارتباط چشمی و استفاده از دست‌ها در طول مکالمه است. روش‌های زیادی برای بهبود زبان بدن وجود دارند، از جمله موارد زیر:
- بهتر است برای دست دادن زودتر از فرد مقابل خود داوطلب شوید تا آمادگی و اطمینان خود را نشان دهید.
- در حین دست دادن با طرف مقابل تماس چشمی داشته باشید؛ اما نباید بیش از 3 ثانیه طول بکشد. در حین مکالمه نیز از ارتباط چشمی مستقیم دوری نکنید.
- برای تایید صحبت های طرف مقابلتان لبخند بزنید یا با حرکت سر موافقت خود را نشان دهید.
- اخم نکنید و پیشانی خود را چین و چروک نکنید تا حس مثبتی را حین مکالمه به طرف مقابل انتقال دهید.
- گوش دادن فعال
گوش دادن فعال به معنای تلاش آگاهانه برای تمرکز بر روی موضوعی است که گوینده درباره آن صحبت می‌کند و از ابزارهای مهم مهارت‌های ارتباطی است.
مثال‌هایی برای گوش دادن فعال:
- تأیید کلامی کوتاه: “من نگرانی شما را درک می‌کنم.”
- ایجاد اعتماد: “شما واقعا من را با این سخنرانی تحت تاثیر قرار دادید”
- پرسیدن سوالات باز و بسته: “به نظر شما در حال حاضر چه تغییراتی باید انجام شود؟”
- نشان دادن نگرانی: “من می‌دانم شما در حال حاضر چه احساسی دارید، آیا من می‌توانم کاری انجام دهم؟”
- سوالات خاص: “فکر می‌کنید چه مدت در این پروژه مشارکت خواهید داشت؟ “
- فاش کردن شرایط مشابه: “من می‌دانم جریان از چه قرار است، زیرا من هم سال پیش این مساله را تجربه کرده‌ام.”
- همدلی
همدلی اصل بسیار مهمی در مهارت‌های ارتباطی است زیرا باعث می شود خود را به جای دیگران قرار دهید و بهتر با آنان ارتباط برقرار کنید.
نکاتی برای افزایش همدلی:
- به سخنان طرف مقابلتان گوش دهید و صحبتش را قطع نکنید.
- هنگام صحبت با طرف مقابل تمام حواس خود را معطوف به سخنان وی کنید و اجازه ندهید عوامل محیطی که در اطراف شما جریان دارد حواس‌تان را پرت کند.
- به مردم لبخند بزنید.
- سعی کنید مکالمه‌ای صمیمی داشته باشید.
- از نام طرف مقابلتان در طول مکالمه استفاده کنید.
توانایی برقراری ارتباط موثر، یک مهارت ضروری برای همه است. این ابزارها را در ارتباط روزمره با دیگران بکار گیرید و قدرت واقعی یک رابطه خوب را کشف کنید.
